Czy pracownik samorządowy może ubiegać się o zaliczenie okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, które przejął, do stażu pracy uprawniającego pracownika samorządowego do nagrody jubileuszowej oraz dodatku za wieloletnią pracę.
W przedmiotowym okresie pracownik był uczniem oraz nie był zgłoszony do ubezpieczania społecznego rolników ?
Podstawowym aktem regulującym kwestię możliwości zaliczenie okresu pracy
w gospodarstwie rolnym rodziców do stażu pracy jest ustawa z dnia 20 lipca 1990 r.
o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy / Dz.U.1990.54.310 /, ponadto do przedmiotowego stanu faktycznego zastosowanie będą miały: ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych /Dz.U.2008.223.1458 z późn. zm./ oraz ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników /Dz.U.2008.50.291 z późn. zm./.
Przystępując do rozważenia przedmiotowego problemu na początku należy przywołać art. 1 ust. 1 pkt 3) ustawy o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, który stanowi: Ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi także:
3) przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin. orazart. 6. pkt 2) ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników: Ilekroć w ustawie jest mowa o:
2) domowniku – rozumie się osobę bliską rolnikowi, która:
a) ukończyła 16 lat,
b) pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,
c) stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy.
Zatem aby ustalić czy można zaliczyć pracownikowi do stażu pracy uprawniającego pracownika samorządowego do nagrody jubileuszowej oraz dodatku za wieloletnią pracę wnioskowane przez niego okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, należy ustalić czy w podanych okresach wnioskodawca posiadał ukończone
16 lat, pozostawał z rolnikiem w gospodarstwie domowym lub zamieszkiwał na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie oraz stale pracował w tym gospodarstwie rolnym, nie będąc związanym z rolnikiem stosunkiem pracy. Innych przesłanek niż wymieniono wyżej nie musi spełniać domownik, albowiem nie wymienia ich zarówno przepis art. 1 ust. 1 ustawy z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, jak i przepis art. 6 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników definiujący pojęcie domownika.
Spełnienie wyżej wymienionych warunków uprawnia do zaliczenia tychże okresów do stażu pracy.
Odnosząc się do problemu braku zgłoszenia domownika do ubezpieczania społecznego rolników, objęcie tymże ubezpieczeniem nie jest wymagane do zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców do stażu pracy. W kwestii tej wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia z dnia 26 października 2012 r. sygn. I OSK 119/12: Użyta w art. 6 pkt. 2 ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników definicja domownika nie zawiera wymogu podlegania ubezpieczeniu społecznemu i opłacania z tego tytułu składek. Także przepis art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy nie odwołuje się do podlegania domownika ubezpieczeniu społecznemu. Chodzi tylko o pracę
w charakterze domownika.
Z uwagi na powyższe należy udzielić odpowiedzi twierdzącej na zadane na wstępie pytanie tzn. pracownikowi samorządowemu można zaliczyć do stażu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej oraz dodatku za wieloletnia pracę okres pracy gospodarstwie rolnym rodziców, pomimo iż w tym czasie nie był zgłoszony do ubezpieczenia społecznego rolników.
r.pr. Jacek Kopacz