„Zmarł mój ojciec, który długo przed śmiercią przekazał cały posiadany majątek tj. mieszkanie bratu, po śmierci pozostało po nim na koncie bankowym 3 tys. zł., natomiast w ciągu ostatnich kilku lat nabrał pożyczek w bankach i chwilówkach na około 35 tys. zł. Ja odrzuciłam spadek, ale mam niepełnoletnie dzieci czy one też powinny coś zrobić lub ja w ich imieniu.”
Od 2015 r. roku zasadą jest przy dziedziczeniu ustawowym tzw. dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza że jeżeli w skład spadku wchodzą również długi, to spadkobierca odpowiada za nie do czynnej wartości spadku. Dla przykładu osoba zmarła miała 20 tys. długów ale też 10 tys. zł. na koncie, wówczas osoba dziedzicząca z dobrodziejstwem inwentarza dziedziczy te 10 tys. zł. ale również odpowiada za długi do kwoty 10 tys. Dziedziczenie z dobrodziejstwem inwentarza rodzi jeszcze inne obowiązki, ponieważ aby skutecznie bronić się przed obowiązkiem spłaty długów ponad otrzymany spadek, należy wykonać spis inwentarza, którego wykonanie można zlecić komornikowi lub wykonać samemu.
Osoba dziedzicząca z dobrodziejstwem inwentarza będzie musiała również w przyszłości spłacić długi oraz brać udział w procesach sądowych w których dłużnicy będą dochodzić swoich należności od spadkobierców, co wiąże się ze stratą czasu i pieniędzy.
W sytuacji opisanej przez naszą klientkę, tzn. kiedy nie ma majątku, a są tylko długi najlepiej jest odrzucić spadek. Natomiast jeżeli osoba odrzucająca spadek ma małoletnie dzieci, musi odrzucić spadek również w ich i mieniu, w przeciwnym razie to dzieci odziedziczą długi. Jednak żeby odrzucić spadek również w imieniu dzieci które nie ukończyły jeszcze 18 lat należy wcześniej uzyskać zgodę sądu opiekuńczego. Jednak aby sąd wyraził taką zgodę należy wystąpić z odpowiednim wnioskiem, następnie po przeprowadzeniu rozprawy i sprawdzeniu czy rodzice nie chcą swoim działaniem pokrzywdzić dzieci wyda lub nie zgodę na odrzucenie spadku.
Dopiero po uzyskaniu pozwolenia sądowego możemy złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka.
Pamiętać należy, że jest na to stosunkowo niewiele czasu ponieważ tylko 6 miesięcy od odrzucenia spadku przez rodzica, w tym czasie należy uzyskać zgodę sądu.
mec. Jacek Kopacz